Autyzm to poważne zaburzenie, związane z deficytami rozwojowymi w sferze poznawczej, komunikacyjnej i społecznej.
Statystyki odnoszące się do występowania autyzmu są aktualnie bardzo niepokojące – u 1 dziecko na 150, a nawet 1 na 60 urodzonych diagnozuje się autyzm.
Nie jest to związane z tzw. „ epidemią autyzmu”, o której jest ostatnio dość głośno. Specjaliści mają większą wiedzę na temat zaburzeń rozwojowych, a nauka dotycząca tego schorzenia znacznie się rozwinęła. Znacznie poprawiła się również świadomość rodziców dzieci, przez co małe dzieci mają szansę na dobrą i wczesną diagnozę a także terapię .
Dzięki wczesnym działaniom diagnostycznym i terapeutycznym małe dziecko poniżej 2 roku życia ma szansę zniwelować opóźnienia rozwojowe a także – na miarę swoich możliwości – funkcjonować wśród rówieśników.
Żeby wiedzieć o czym mowa, warto poznać najważniejsze objawy spektrum zaburzeń autystycznych.
Według klasyfikacji DSM-5 klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego zaburzenie autystyczne prezentują poniższe kryteria:
- Klinicznie znaczące, stałe nieprawidłowości w obrębie komunikacji społecznej i interakcji.
a. Wyraźne deficyty w komunikacji werbalnej i niewerbalnej wykorzystywanej w interakcjach społecznych,
b. Brak wzajemności społecznej,
c. Nieumiejętność rozwijania i utrzymywania relacji z rówieśnikami właściwej dla poziomu rozwoju. - Ograniczone, powtarzalne wzorce zachowań, zainteresowań i aktywności objawiające się poprzez co najmniej dwa z poniższych objawów:
a. Stereotypowe zachowania motoryczne lub werbalne lub nietypowe zachowania sensoryczne,
b. Nadmierne przywiązanie do rutyny i zrytualizowanych wzorców zachowania,
c. Ograniczone zainteresowania. - Objawy muszą wystąpić we wczesnym dzieciństwie (ale mogę nie manifestować się w pełni dopóki oczekiwania społeczne nie przekroczą ograniczonych możliwości dziecka).
Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD 10 istnieją trzy kryteria rozpoznania autyzmu :
A. Nieprawidłowy lub upośledzony rozwój wyraźnie widoczny przed 3 rokiem życia, w co najmniej jednym z następujących obszarów:
1. Rozumienie i ekspresja językowa używane w
społecznym porozumiewaniu się,
2. Rozwój wybiórczego przywiązania
społecznego lub wzajemnych interakcji społecznych
3. Zabawa funkcjonalna lub symboliczna.
B. Łącznie musi wystąpić co najmniej sześć objawów spośród wymienionych w punktach 1, 2 i 3, przy czym co najmniej dwa z punktu 1 i po co najmniej jednym z punktów 2 i 3:
1. Jakościowe nieprawidłowości wzajemnych interakcji społecznych, manifestujące się w co najmniej dwóch z następujących obszarów:
- niedostateczne wykorzystywanie kontaktu wzrokowego, wyrazu twarzy, postawy ciała i gestów do odpowiedniego regulowania interakcji społecznych,
- niedostateczny (adekwatnie do wieku umysłowego i pomimo licznych okazji) rozwój związków rówieśniczych, obejmujących wzajemne współdzielenie zainteresowań, aktywności i emocji,
- brak odwzajemniania społeczno-emocjonalnego, przejawiający się upośledzeniem lub odmiennością reagowania na emocje innych osób; lub brak modulowania zachowania odpowiednio do społecznego kontekstu; lub słaba integracja zachowań społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych,
- brak spontanicznej potrzeby dzielenia z innymi osobami radości, zainteresowań lub osiągnięć (np. brak pokazywania, przynoszenia lub wskazywania innym ludziom przedmiotów osobistego zainteresowania).
2. Jakościowe nieprawidłowości w porozumiewaniu się, manifestujące się w co najmniej jednym z następujących obszarów:
- opóźnienie lub całkowity brak rozwoju języka mówionego, które nie wiążą się z próbą kompensowania za pomocą gestów lub mimiki jako alternatywnego sposobu porozumiewania się (często poprzedzane przez brak komunikatywnego gaworzenia),
- względny niedostatek inicjatyw i wytrwałości w podejmowaniu wymiany konwersacyjnej (na jakimkolwiek występującym poziomie umiejętności językowych), w której zachodzą zwrotne reakcje na komunikaty innej osoby,
- stereotypowe i powtarzające się, idiosynkratyczne wykorzystywanie słów i wyrażeń,
- brak spontanicznej różnorodności zabawy w udawanie (,,na niby”) lub zabawy naśladującej role społeczne.
3. Ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowania, zainteresowań i aktywności przejawiane w co najmniej jednym z następujących obszarów:
- pochłonięcie jednym lub liczniejszymi stereotypowymi zainteresowaniami o nieprawidłowej treści i zogniskowaniu, lub jednym lub więcej zainteresowaniami nieprawidłowymi z powodu swej intensywności i ograniczenia, a nie z powodu treści i zogniskowania,
- wyraziście kompulsywne przywiązanie do specyficznych, niefunkcjonalnych czynności rutynowych i zrytualizowanych,
- stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe, obejmujące stukanie bądź kręcenie palcami; lub złożone ruchy całego ciała,
- koncentracja na cząstkowych lub niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów służących do zabawy (jak np. ich zapach, odczuwanie powierzchni, powodowanego hałasu lub wibracji).
C. Obrazu klinicznego nie można wyjaśnić innymi objawami całościowych zaburzeń rozwojowych, specyficznymi rozwojowymi zaburzeniami rozumienia języka z wtórnymi trudnościami społeczno-emocjonalnymi, reaktywnymi zaburzeniami przywiązania ani zaburzeniem selektywności przywiązania, upośledzeniem umysłowym z pewnymi cechami zaburzeń emocji i zachowania, schizofrenią o niezwykle wczesnym początku, ani zespołem Retta.
„Skąd ten autyzm??” Teorii na temat przyczyn powstawania autyzmu jest nieskończenie wiele… Autyzm ma podłoże biologiczne i genetyczne. Brak jest jednak nadal jednego podejścia etiologicznego.
Doktor Andrew Wakefield to brytyjski lekarz, który w 1998 roku próbował udowodnić, że autyzm wywołują szczepionki. Ogólne poruszenie i panika wywołana przez doktora, panuje do dziś! Ruch antyszczepionkowców powiększa się, a pseudonaukowe bzdury obalił ich sam autor, który przyznał się do błędu. Jego teorie zostały podważone, a jak się później okazało – wyniki badań zostały przez niego sfałszowane…
Pamiętaj zatem! Autyzm to spektrum zaburzeń rozwojowych, którego objawy można zauważyć już u niemowląt. Tylko prawidłowa i wcześnie rozpoczęta całościowa diagnoza i podjęcie procesu terapeutycznego może złagodzić objawy zaburzenia i poprawić funkcjonowanie dziecka.
Źródła:

